الکتروموتور یا موتور الکتریکی یکی از مهمترین اختراعات بشر بوده که توانسته سرعت انجام کار را در عصر صنعتی ما چند برابر کند و کار آن تبدیل انرژی الکتریکی به مکانیکی است؛ اما در برخی از مواقع یک الکتروموتور دیگر ارزش تعمیر کردن ندارد و سالها از عمر مفید این قطعه گذشته و یا اینکه به تعداد دفعات زیادی مورد تعمیر قرار گرفته است. در چنین زمانی به اهمیت بازیافت الکتروموتور پی میبریم، زیرا بازیافت این قطعه دارای مزایای فراوانی است و میتواند به کاهش آلودگی کمک کند و برای محیطزیست بسیار موثر باشد.
البته جدا کردن و بازیافت موتورهای الکتریکی چندان کار راحتی نبوده و نیاز است که این کار را به بازیافت کنندگان این قطعه بسپاریم. بازیافت کنندگان همواره به دنبال بازیافت موتور الکتریکی هستند و علت این امر این است که با بازیافت این قطعه به فلزات گران بهایی مانند مس، آلومینیوم و فولاد در آن دست مییابند. آنها با استفاده از ابزارهای بازیافت، الکتروموتور را جدا کرده و هر فلز به دست آمده از این قطعه را به قیمت مناسب میفروشند.
مزایای بازیافت الکتروموتور
یکی از موارد ایجاد آلودگی، استخراج و فرآوری مواد اولیه برای تهیه و ساخت الکتروموتورهای جدید است؛ بنابراین بازیافت موتور الکتریکی، نیاز به استخراج و فرآوری مواد اولیه جدید را کم کرده و اینگونه به کاهش آلودگی کمک شایانی میکند. از طرفی صنعت بازیافت یک صنعت روبه رشد است که سبب ایجاد مشاغل گوناگونی در این زمینه خواهد شد و این یکی از مزایای بازیافت الکتروموتور محسوب میشود.
برای ساخت و تولید الکتروموتورهای نو به انرژي زیادی نیاز است و اگر این قطعه را مورد بازیافت قرار دهیم، میتوانیم به کاهش مصرف انرژی و همچنین کاهش انتشار گازهای گلخانهای نیز کمک کنیم؛ اما مزیت مهم دیگر بازیافت این قطعه این است که بیشتر مواد به کار رفته در الکتروموتورها، مانند فلزات استفاده شده در این قطعه از منابع محدود به شمار میروند و بازیافت این مواد به صرفهجویی در منابع طبیعی و کاهش نیاز به استخراج مواد جدید کمک خواهد کرد.
فرآیند بازیافت الکتروموتور
اولین قدم در راه فرآیند بازیافت موتورهای الکتریکی جمعآوری این قطعه است تا بتوان آن را بازیافت کرد. الکتروموتور را میتوان از کارخانهها، ساختمانهای تجاری، مصرفکنندگان خانگی و… جمعآوری کرد. برخی از سازمانها کار جمعآوری این قطعه با ارزش را به صورت رایگان یا با هزینه بسیار کم انجام میدهند. قدم دوم جداسازی الکتروموتور به اجزای متفاوتی مانند سیم پیچها، بدنه، بلبرینگها و… است. این جداسازی با دست و ماشینآلات انجام میگیرد.
قدم سوم، فرآوری الکتروموتور است. مواد جدا شده، فرآوری میشوند تا با جدا کردن آلایندهها از آنها برای استفاده مجدد بتوان استفاده کرد. در ادامه فرآیند بازیافت الکتروموتور، فلزاتی مانند مس، فولاد و آلومینیوم را ذوب میکنند تا به شمش تبدیل شوند. سپس از این شمش برای تولید الکتروموتور جدید، قطعات خودرو و مصالح ساختمانی و غیره میتوان استفاده کرد.
در ادامه فرآیند بازیافت، روان کنندهها و عایقها نیز بازیافت خواهند شد تا بتوان در صنایع دیگری از آنها استفاده کرد. برای نمونه، با بازیافت عایق میتوان از آن در ساخت محصولاتی مانند فرش و مبلمان بهره برد. از روان کننده نیز میتوان پس از تصفیه برای استفاده در الکتروموتور و سایر ماشینآلات استفاده کرد. آخرین مرحله فرآیند بازیافت موتور الکتریکی، استفاده مجدد از مواد بازیافتی است که همانطور که بیان شد، برای ساخت خود الکتروموتورها، قطعات خودرو و مصالح ساختمانی کاربرد دارد.
نقش ما در این بازیافت چیست؟
همه ما میتوانیم با اقدامات بسیار سادهای که به آن اشاره خواهیم کرد، به فرآیند بازیافت الکتروموتور کمک کنیم، از طریق این بازیافت سبب صرفهجویی در منابع طبیعی و انرژی خواهیم شد و به محیطزیست کمک میکنیم؛ اما ببینیم نقش ما در فرآیند بازیافت موتورهای الکتریکی چیست.
۱. محصولات الکتروموتور خود را مورد بازیافت قرار دهیم
اگر صاحب کارخانه هستید و یا در مصارف خانگی خود الکتروموتوری دارید که در حال حاضر خراب شده و کار نمیکند، به جای دور انداختن این قطعه آن را بازیافت کنید تا از مزایای فراوان این بازیافت بهرهمند شده و به کاهش آلودگی محیطزیست نیز کمک خواهید کرد.
۲. محصولاتی که از مواد بازیافتی ساخته میشوند را در اولویت خرید خود قرار دهید
همه ما میتوانیم با خریداری محصولاتی که در ساخت آنها از مواد بازیافتی استفاده شده است، سبب تقاضای بیشتر برای این نوع محصولات شده و اینگونه باعث ترویج فرهنگ برای مواد بازیافتی شویم. اگر این فرهنگ در کشور جا بیفتد، با همکاری هم میتوانیم سبب بازیافت الکتروموتورهای بیشتری در کشور شویم و اینگونه به اقتصاد و محیطزیست کشور و جهان کمک کنیم.
چه اتفاقی بعد از نابودی یک الکتروموتور رخ می دهد؟
بازیافت الکتروموتور اهمیت زیادی دارد؛ زیرا بازیافت این قطعه دارای مزایای فراوانی بوده و این طبیعی است که شما یک الکتروموتور چند ده یا حتی بیش از صد کیلوگرمی را به سطل زباله نخواهید انداخت و دنبال راهی برای استفاده مجدد از آن هستید.
اسقاط موتورها کار دشواری بوده و بازیافت موتور الکتریکی برای کم شدن دفن زباله، زبالههای جامد و در کل برای کاهش آلودگی محیطزیست بسیار اهمیت دارد؛ بنابراین میتوانیم با بالا بردن دانش خود در زمینه بازیافت موتورهای الکتریکی به محیطزیست و اقتصاد یاری رسانیم.
بازیافت کنندگان چگونه یک الکتروموتور از کار افتاده را از بین میبرند؟
فلزات گرانبها و ارزشمندی در الکتروموتور وجود دارد و از این رو پیدا کردن الکتروموتورها، ویبراتورهای صنعتی و الکتروپمپها برای بازیافت کنندگان این قطعات بسیار ارزشمند بوده و موجب کسب درآمد میشود. وجود فلزاتی مانند فولاد، مس و آلومینیوم سبب شده تا بازیافت کنندگان همواره به دنبال بازیافت الکتروموتور باشند.
بازیافت کنندگان از ابزارهای مختلف بازیافت مانند چکش یا آسیاب چکشی استفاده میکنند و با شکستن محفظه و پوسته الکتروموتور، به جدا کردن سایر اجزای این قطعه میپردازند. در پایان فلزاتی را که از این بازیافت یا اسقاط کردن به دست میآورند، به قیمت مناسب به فروش میرسانند.
مواد قابل بازیافت به کار رفته در الکتروموتور
همانطور که بیان شد، در الکتروموتور، فلزات با ارزش و گرانی مانند فولاد، آلومینیوم و مس وجود دارد که سبب جمعآوری الکتروموتور و بازیافت آن توسط بازیافت کنندگان شده است؛ اما ببینیم که این فلزات در کدام قسمت الکتروموتور قرار دارند.
فلز مس در سیم پیچی استاتور الکتروموتور، به کار رفته و از فلز فولاد در روتور، استاتور، شافت و بلبرینگ الکتروموتور استفاده شده است. از فلز آلومینیوم و چدن نیز در ساخت بدنه، فلنج و قسمتی از استاتور بهره برده شده و حتی پلاستیک نیز در الکتروموتور وجود دارد که از آن برای عایق و فن در این دستگاه استفاده خواهد شد. تمامی مواد نام برده در ساخت الکتروموتور قابل بازیافت هستند و میتوان از آنها استفاده مجدد کرد.
بازیافت الکتروموتور برای فلز مس
برای حفظ منابع طبیعی، بهترین کار این خواهد بود که در بازیافت الکتروموتور به بازیافت مس که یکی از اصلیترین و ارزشمندترین بخش بازیافت یک الکتروموتور است، دقت شود. مس یک جزء اساسی و مهم در موتور الکتریکی بوده و قیمت یک الکتروموتور بر اساس فلز مس مشخص میشود؛ زیرا مس در ساخت بسیاری از محصولات کاربرد دارد و همین قضیه مس را به فلزی با ارزش برای بازیافت تبدیل کرده است.
بازیافت مس بسیار مهمتر از دور ریختن این فلز و استفاده نکردن از آن است. از طرفی بازیافت این فلز میتواند فرصتهای شغلی زیادی را برای افراد فراهم کند؛ همچنین به اقتصاد کشور کمک کرده و رد پای زیست محیطی را کم خواهد کرد. همچنین الکتروموتوری که قرار است بازیافت شود، هر چقدر بزرگتر باشد، میزان مس آن بیشتر بوده و این الکتروموتور را بیشتر مستعد بازیافت خواهد کرد.
آیا بازیافت مس و فلزات الکتروموتور ارزش زحمت دارد؟
جدا کردن مس از الکتروموتور و سیم پیچی کار دشوار و زمانبری بوده و از طرفی برای این بازیافت و جداسازی نیاز به ابزارآلات و دستگاههای خاص برای جدا کردن کلافها از استاتور است؛ به همین دلیل شما ممکن است از بازیافت الکتروموتور منصرف شوید.
البته شما با انداختن یک الکتروموتور خراب شده در سطل زباله، حتماً شرکتها و کارگران جمعآوریکننده زبالههای بازیافتی را خوشحال خواهید کرد؛ زیرا آنها میدانند که بازیافت این قطعه چقدر ارزشمند است و با کمک مواد بازیافت یک الکتروموتور، آگاهانه یا ناآگاهانه به اقتصاد و محیطزیست کمک شایانی میکنند.
دستگاه بازیافت الکتروموتور
اگر شما علاقه دارید که بازیافت موتور الکتریکی را به صورت حرفهای انجام دهید، بهتر است از ماشینآلات بازیافت الکتروموتور بهره ببرید تا بتوانید برای جداسازی این قطعه حرفهای عمل کرده و موتور را برش داده و سیم پیچی مسی را از درون استاتور جدا کنید. برای بازیافت ماهرانه، حرفهای و راحت موتورهای الکتریکی، دستگاهها و ماشینآلات مخصوص این کار طراحی شدهاند و شرکتهای سازنده این دستگاهها را به شما عرضه میکنند تا کار بازیافت را با سرعت بالاتری انجام دهید.
بسته به اینکه شما چقدر انرژی و وقت برای بازیافت موتورهای الکتریکی قرار است بگذارید، دستگاه برای بازیافت این قطعه وجود دارد و شما میتوانید سراغ دستگاههایی بروید که قادرند به جای چند موتور الکتریکی در یک ساعت، پروسه بازیافت چند تن در ساعت را انجام دهند. پس با توجه به نیاز خود دستگاه پیشرفته یا معمولی برای بازیافت موتورهای الکتریکی تهیه کنید.
مواد تشکیل دهنده موتورهای الکتریکی
در بازیافت الکتروموتور شما به مواد تشکیلدهنده این قطعه خواهید رسید که در ساخت آن استفاده شده است. برای نمونه، از فلز مس در سیم پیچ موتور الکتریکی و از فلز آلومینیوم در قسمتی از روتور، خانه و فلنج این دستگاه استفاده شده است.
فلز آلومینیوم و چدن نیز در خانه، شفت، استاتور، روتور، فلنج و بلبرینگ به کار رفته است. از دیگر مواد تشکیل دهنده یک الکتروموتور، پلاستیک بوده که برای عایق و پنکه در این قطعه استفاده شده است. نکته جالب درباره این مواد تشکیل دهنده موتورهای الکتریکی آن است که همگی قابل بازیافت هستند.
جمع بندی
الکتروموتور یا همان موتور الکتریکی یک ماشین الکتریکی برای تبدیل انرژی الکتریکی به مکانیکی است که یکی از مفیدترین اختراعات بشر محسوب میشود؛ زیرا توانسته سرعت انجام کارها را در این عصر چند برابر کند. موتور الکتریکی در انواع مختلف و وزنهای گوناگونی وجود دارد که گاهی وزن این قطعه ممکن است به صد کیلو یا بیشتر برسد. حال اگر با خرابی این قطعه روبرو شویم، دو راه پیش رو داریم. یا موتور الکتریکی خراب شده را در سطل زباله رها کرده و یا آن را بازیافت کنیم. پیشنهاد عالی بازیافت این دستگاه است تا به محیطزیست و اقتصاد کشورمان و جهان یاری رسانیم. اگر قصد بازیافت این دستگاه را دارید، میتوانید با تهیه دستگاههای معمولی یا پیشرفته بازیافت موتور الکتریکی به راحتی در عرض چند ساعت در حدود سی عدد از این دستگاه و با ماشینآلات پیشرفته در حدود چند تن از آن را بازیافت کنید.
سوالات متداول
- مزایای بازیافت الکتروموتور چیست؟
با بازیافت این دستگاه، ما میتوانیم در کاهش آلودگی، ایجاد فرصت شغلی، کاهش مصرف انرژی و صرفهجویی در منابع طبیعی کمک کنیم.
- نقش همه ما در بازیافت موتورهای الکتریکی چیست؟
ما به دو صورت میتوانیم در این فرآیند نقش داشته باشیم. یا همواره اولویت را در خرید محصولات تهیه شده با مواد بازیافتی قرار دهیم و یا خود اقدام به بازیافت موتورهای الکتریکی کنیم.
- فرآیند بازیافت موتورهای الکتریکی چگونه است؟
فرآیند بازیافت الکتروموتورها شامل مراحلی نظیر جمعآوری، جداسازی، فرآوری، ذوب کردن، بازیافت و استفاده مجدد است.
بیشتر بخوانید:
کاربرد الکتروموتور و گیربکس در خطوط صنعتی
4 روش رایج برای راه اندازی الکتروموتور
بهترین نمایندگی الکتروموتور چینی در ایران توسط آریا گشتاور مانا