پلاک خوانی الکتروموتور به چه صورت است؟

پلاک خوانی الکتروموتور یکی از کار‌های مهم در صنایع مختلف به خصوص صنایع برق است. مهندسین برق باید توانایی خواندن متن روی پلاک الکتروموتور را داشته باشند و بتوانند استخراج اطلاعات از روی پلاک را انجام بدهند. پلاک الکتروموتور در واقع شناسنامه این دستگاه است که اطلاعات فنی آن روی پلاک حک می‌شود. اطلاعات روی پلاک بسیار مهم است و در مورد مشخصات اولیه و نحوه راه‌اندازی سیستم می‌باشد.

با خواندن اطلاعات نوشته شده روی پلاک، به ویژگی‌های مهم دستگاه پی می‌برید. این ویژگی‌ها شامل میزان سرعت، مدت زمان کارکرد، توان موتور، سریال موتور، میزان جریان، فرکانس کاری و غیره است. پلاک را روی بدنه الکتروموتور نصب می‌کنند تا به راحتی قابل خواندن باشد. اطلاعات روی پلاک، نوع الکتروموتور یعنی تک فاز و سه فاز بودن را به شما نشان می‌دهد. هر تعمیرکار قبل از تعمیرات پمپ باید نسبت به اطلاعات فنی آن دستگاه آگاهی داشته باشد. بنابراین قبل از انجام کار‌های تعمیراتی یا نصب، ابتدا اطلاعات روی پلاک خوانده می‌شود و مانند یک راهنما عمل خواهد کرد. با توجه به این موضوع پلاک خوانی الکتروموتور بسیار مهم است و تمام افراد این حوزه باید با خواندن پلاک آشنایی پیدا کنند.

در زمان خرید نیز با اطلاع از مشخصات نوشته شده روی پلاک الکتروموتور می‌توان انتخاب بهتری داشت. شکل ظاهری پلاک‌ها توسط هر برند تولید‌کننده می‌تواند متفاوت باشد اما اصول اولیه نوشتن مطالب روی پلاک یکسان است. بنابراین با یاد گرفتن پلاک خوانی الکتروموتور می‌توانید با توجه به نیاز خود، بهترین الکتروموتور را در بازار تهیه کنید. در ادامه به طور کامل تمام مواردی که در یک پلاک الکتروموتور نوشته می‌شود برای شما آورده شده است. با خواندن توضیحات هر بخش می‌توانید به ویژگی خاصی از الکتروموتور پی ببرید. در ادامه با ما همراه باشید تا در این زمینه اطلاعات بسیار خوبی کسب کنید.

پلاک موتور چیست؟

پلاک موتور در واقع شناسنامه موتور‌های الکتریکی است که قیمت الکتروموتور با توجه به اطلاعات آن مشخص خواهد شد. جنس پلاک معمولاً از ورقه‌های فلزی مانند استیل یا آلومینیوم ساخته می‌شود. این فلزات در شرایط دمایی مختلف کاملاً مقاوم هستند و دچار زنگ زدگی یا تغییر رنگ نمی‌شوند. با کمک پلاک خوانی الکتروموتور می‌توان اطلاعات خیلی خوبی نسبت به آن دستگاه به دست آورد. اطلاعات درج شده روی پلاک شامل اطلاعات ساخت، کارایی محصول و نوع راه‌اندازی آن خواهد بود. با کمک این اطلاعات می‌توانید به راحتی از دستگاه‌های الکتروموتور خود استفاده نمایید و در صنایع مختلف از آن‌ها بهره ببرید.

مراحل و آموزش پلاک خوانی موتور الکتریکی

پلاک خوانی الکتروموتور نیاز به آموزش‌های تخصصی دارد و بدون آموزش نمی‌توان اطلاعات را تشخیص داد. به دلیل تنوع خیلی زیاد اطلاعات درج شده در پلاک، باید به طور کامل با نشانه‌های روی پلاک الکتروموتور آشنا شوید. پس در ابتدا قسمت‌های مختلف پلاک را به صورت خلاصه معرفی می‌کنیم و در ادامه به توضیح هر یک خواهیم پرداخت.

با توجه به عکس بالا، قسمت‌های مختلف پلاک الکتروموتور در جدول زیر آمده است.

نام برند موتور

اولین قسمتی که در بالای پلاک مشاهده می‌شود، نام برند موتور به زبان لاتین است. اسم برند‌های مختلف تولید‌کننده با حروف بزرگ به چشم می‌خورد. در برخی از پلاک‌ها برای نام برند از کد‌های اختصاصی استفاده می‌کنند. سازندگان بزرگ جهان، یک کد اختصاصی به محصولات خود می‌دهند تا به وسیله آن کد‌ها در جهان شناخته شوند. به اصطلاح به این کد‌ها پارت نامبر گفته می‌شود و نشان دهنده تولید‌کننده است.

نوع موتور (type)

در پلاک خوانی الکتروموتور با کلمه‌ای به نام تایپ مواجه می‌شوید که نشان دهنده نوع موتور است. انتخاب تایپ به عهده سازنده دستگاه است و با توجه به مشخصاتی که دارد آن را تعیین می‌کند. معمولاً نوع موتور، مشخصاتی مانند فاصله شفت از زمین، فریم موتور و موارد دیگری از این قبیل را بیان می‌کند. تایپ از ترکیب اعداد و حروف انگلیسی تشکیل می‌شود.

توان موتور

قدرت و توان موتور در واقع مقدار توان تولید شده توسط الکتروموتور را با واحد‌های وات و کیلووات بیان می‌کند. محاسبه توان هر الکتروموتور بر اساس توان مصرفی و واقعی دستگاه خواهد بود. توان در پلاک به دو صورت و با واحد‌های اسب بخار و کیلو وات نشان داده شده است. میزان تناسب این دو عدد به این صورت است: ۱ اسب بخار = ۷۴۶ وات. دانستن توان دستگاه اهمیت زیادی در کاربرد آن برای صنایع مختلف خواهد داشت.

ولتاژ موتور الکتریکی

ولتاژ (Voltage) در پلاک خوانی الکتروموتور، میزان ولتاژ موردنیاز دستگاه را مشخص می‌کند. با توجه به نوع دستگاه الکتروموتور ولتاژ مورد نیاز آن نیز متغیر خواهد بود. در الکتروموتور‌های صنعتی معمولاً ولتاژ سه فاز ۴۰۰ ولت استفاده می‌شود اما در انواع تک فاز ولتاژ حداکثر ۲۳۰ ولت کافی خواهد بود. برخی از الکتروموتور‌های خارجی مطابق با برق ایران ساخته نشده‌اند به همین دلیل به مقدار ولتاژ باید توجه ویژه‌ای داشته باشید. در صورتی که قدرت تشخیص ولتاژ نوشته شده در پلاک را نداشته باشید، قطعاً دستگاه دچار مشکل خواهد شد و با وارد کردن ولتاژ متفاوت می‌سوزد.

فرکانس کاری

فرکانس یا Frequency نشان دهنده میزان فرکانس مورد نیاز دستگاه برای بهترین عملکرد آن است. این مقدار در کشور‌های مختلف ممکن است متفاوت باشد اما در ایران بیشتر موارد فرکانس ۵۰ هرتز دارند. در کشور‌های مختلف این عدد به مقدار ۶۰ هرتز نیز دیده می‌شود. اندازه فرکانس با توجه به نوع برق مصرفی شهری محاسبه می‌شود. برای داشتن عملکرد مناسب باید فرکانس مورد نیاز دستگاه برای آن تهیه شود.

میزان جریان

عددی که به عنوان جریان در پلاک ثبت شده است، میزان جریان مصرفی الکتروموتور را به شما نمایش خواهد داد. جریان نیز مانند موارد دیگر برای تنظیم میزان برق ورودی و نحوه نصب و راه‌اندازی دستگاه اهمیت خیلی زیادی دارد. در صورت انتخاب اشتباه جریان، مدار شما با مشکل مواجه خواهد شد. علامت جریان در پلاک موتور با حروف A یا amps درجه می شود که نشان‌دهنده جریان الکتریکی با واحد آمپر هستند.

میزان سرعت

سرعت یا speed الکتروموتور نشان دهنده سرعت چرخش شفت است که بر حسب دقیقه محاسبه می‌شود. در واقع این عدد نشان دهنده میزان سرعت چرخش در یک دقیقه است. با کمک سرعت می‌توانید مشخص کنید که این الکتروموتور برای چه دستگاهی مانند پمپ یا فن، مناسب‌تر است. حروف rpm در پلاک نیز نشان‌دهنده سرعت دستگاه است.

مدت زمان کارکرد

کلمه Duty نشان دهنده کارکرد الکتروموتور است که کارکرد متناوب، تکی و مداوم را شامل می‌شود. کارکرد نشان‌دهنده مدت زمان موتور برای استفاده است که مقادیر مختلفی دارد و بهترین حالت آن S1 می‌باشد. در جدول زیر مشخصه‌های مدت زمان کارکرد الکتروموتور را می‌بینید.

چگونگی اتصال

این مشخصه در پلاک برای مشخص کردن نحوه اتصال و بستن قطعات دستگاه به کار می‌رود. اتصال یا CONN با روش‌های مختلفی انجام می‌شود. این روش‌ها با نام ستاره‌ای و مثلثی شناخته می‌شوند که هر کدام ویژگی‌های منحصر به فرد خود را دارا هستند. این پارامتر به نحوه اتصال به برق دستگاه نیز اشاره می‌کند و بر اساس نوع برق و دستگاه مورد نظر مشخص خواهد شد.

سریال موتور

سریال یا NO در پلاک خوانی الکتروموتور به معنای کد یکتا سازنده و کارخانه است. اکثر وسایل مختلف کد سریال مشخصی دارند و الکتروموتور هم جزء این گروه قرار می‌گیرد.

میزان وزن موتور

میزان وزن الکتروموتور با واحد کیلوگرم روی آن ثبت خواهد شد. وزن الکتروموتور‌ها کاملاً متفاوت است و به طور میانگین حدود ۴۰ کیلوگرم می‌باشد.

محافظت موتور

میزان مقاومت الکتروموتور در برابر آب و خاک با توجه به پارامتر محافظت مشخص خواهد شد. هر چه مقدار محافظت دستگاه بیشتر باشد، قطعاً قیمت آن در بازار نیز بالا‌تر خواهد بود. این قسمت با IP مشخص می‌شود و دو عدد ذکر شده هر کدام معانی مختلفی دارند که در جدول‌ زیر به آن‌ها اشاره خواهیم کرد. عدد اول نشان دهنده محافظت در برابر گرد و غبار و ‌اشیا خارجی است اما عدد دوم محافظت در برابر آب و رطوبت را نشان می‌دهد. عدد پشت IP شامل:

کسینوس فی

کسینوس فی یا ضریب توان در پلاک خوانی الکتروموتور، نسبت توان واقعی سیستم را نشان خواهد داد. توان در الکتروموتور‌ها دقیقاً مطابق با جریان و ولتاژ نیست و توان ظاهری نیز باید در این محاسبات گنجانده شود. مقدار توان خروجی دستگاه همیشه کمتر از محاسبات اولیه است و این خطا به دلیل در نظر نگرفتن توان ظاهری می‌باشد. دلیل این اتفاق را می‌توان سیم پیچ‌های به کار رفته در الکتروموتور و خاصیت القایی آن‌ها بیان کرد، که توان پایین می‌آید. اختلاف فاز میان جریان و ولتاژ آن، همیشه به صورت زاویه قائمه بوده است. همین نکته باعث ایجاد توان راکتیوی غیر قابل استفاده در دستگاه الکتروموتور است. مقدار کسینوس فی هر چه بیشتر باشد، قطعاً الکتروموتور کاربردی‌تری در صنایع مختلف محسوب می‌شود.

کلاس حرارتی موتور (INS CL)

کلاس حرارتی برای مشخص کردن حداکثر دمای مورد استفاده در ماشین‌های الکتریکی نوشته شده است. معمولاً حداکثر دما حدود ۴۰ درجه محاسبه خواهد شد که در پلاک الکتروموتور نوشته می‌شود.

چگونگی تشخیص ستاره یا مثلث بودن موتور

تشخیص نوع اتصال دستگاه که مثلثی یا ستاره‌ای است کار خیلی سختی نخواهد بود. برای تشخیص نوع اتصال باید دقت کنید که اتصال ستاره با علامت (Y) نوشته شده که موتور در این حالت به شکل ستاره‌ای متصل شده است. اتصال ستاره‌ای برای دستگاه‌های سه فاز مورد استفاده قرار می‌گیرد. انواع مثلثی با علامت (Δ) مشخص می‌شوند که برای الکتروموتور‌های سه فاز کارایی خیلی خوبی از خود نشان می‌دهد. گاهی اوقات از دو روش به صورت همزمان برای اتصال استفاده می‌شود که با علامت Y/D مشخص شده است.

جمع‌بندی

با کمک پلاک خوانی الکتروموتور می‌توان اطلاعات بسیار مفیدی در مورد نوع کاربری آن و نحوه نصب دستگاه به دست آورد. در خرید به کمک خواندن اطلاعات روی پلاک می‌توانید بهترین الکتروموتور را مشخص و خریداری کنید. قیمت الکتروموتور با توجه به مشخصات مختلف و امکانات به کار رفته در آن تعیین می‌شود. انتخاب یک فروشگاه معتبر به شما در خرید محصولات اصل کمک می‌کند. ما اینجا در سایت آگما تجهیزات مختلف و پمپ‌های کاربردی را در اختیارتان قرار می‌دهیم. برای مشاوره با شماره تماس‌های موجود در سایت تماس بگیرید.

سؤالات متداول

اگر پلاک الکتروموتور روی آن وجود نداشته باشد چگونه می‌توان به اطلاعات دسترسی پیدا کرد؟

در صورت نبود پلاک مقادیر مختلف به صورت دستی باید اندازه‌گیری شوند.

علامت IM نشان دهنده چیست؟

این علامت نوع نصب دستگاه را مشخص می‌کند.

ولتاژ روی پلاک از نوع خطی یا فازی است؟

اگر تک عددی باشد پس ولتاژ خطی است.