لوب پمپ چیست؟ انواع، اجزا و کاربرد لوب پمپ

پمپ‌های موجود در بازار انواع متنوعی دارند که یکی از آن‌ها را به عنوان لوب پمپ می‌شناسند اما منظور از لوب پمپ چیست؟ لوب پمپ یکی از انواع پمپ‌های جابجایی مثبت است که در صنایع مختلف برای پمپاژ سیالات با ویسکوزیته بالا کاربرد دارد. این پمپ‌ها به دلیل طراحی خاص و اجزای ساده، قابلیت‌های ویژه‌ای را شامل می‌شوند که آن‌ها را برای پمپاژ مایعات غلیظ، ذرات معلق یا حتی سیالات حساس مانند مواد غذایی و دارویی مناسب می‌سازد.

علاوه بر این، پمپ‌های لوب می‌توانند به صورت خشک عمل کنند و برای کاربردهایی که به دقت و یکنواختی جریان نیاز دارند، گزینه مناسبی هستند. در این مقاله از آگما، به بررسی انواع لوب پمپ‌ها، عملکرد و اجزا تشکیل‌دهنده آن‌ها می‌پردازیم. اگر به دنبال آشنایی بیشتر با ویژگی‌ها، مزایا و کاربرد لوب پمپ‌ها و انتخاب بهترین گزینه برای نیاز خود هستید، در ادامه مفهوم لوب پمپ چیست و دیگر موارد مرتبط با آن‌ را به صورت کامل توضیح خواهیم داد.

پیشنهاد خرید

لوب پمپ بویسر (Boyser)

خرید کنید

لوب پمپ (Lobe pump) یا پمپ گوشواره‌ای چیست؟

پیش از هر چیز به این موضوع می‌پردازیم که منظور از لوب پمپ چیست؟ لوب پمپ یا پمپ گوشواره‌ای یکی از انواع پمپ‌های جابجایی مثبت است که در انتقال مایعات سنگین و حساس کاربرد دارد. انواع لوب پمپ به دلیل بازدهی بالا، توانایی پمپاژ مایعات حاوی ذرات جامد، بهداشتی بودن و قابلیت تمیزکاری آسان، در صنایع مختلف بسیار پرطرفدار هستند. ساختار آن شامل لوب‌هایی بوده که به صورت غیرتماسی می‌چرخند و جریان سیال را ایجاد می‌کنند. این مکانیزم مشابه پمپ‌های دنده‌ای است اما به‌جای چرخ‌دنده، از لوب برای جابجایی سیال استفاده می‌شود.

لوب پمپ چگونه کار می‌کند؟

پمپ لوب با استفاده از دو روتور که درون یک محفظه قرار دارند، سیال را پمپاژ می‌کند. این روتورها بر روی شافت‌ها قرار گرفته و به وسیله دنده‌های تایمینگ در گیربکس کنترل می‌شوند تا بدون تماس با یکدیگر بچرخند. عملکرد پمپ به این صورت است که با چرخش روتورها، فضایی برای مکش سیال به وجود می‌آید. سیال وارد محفظه شده و به کمک چرخش روتورها به سمت خروجی انتقال خواهد یافت. دنده‌های تایمینگ نیز نیرو لازم را از میل‌لنگ دریافت کرده و چرخش هماهنگ روتورها را تضمین می‌کنند.

پیشنهاد خرید

لوب پمپ ییلدیز (Yildiz)

50,000,000 تومان50,000,000 تومانخرید کنید

مراحل عملکرد لوب پمپ چیست؟

لوب پمپ‌ها گزینه‌ای مناسب برای انتقال سیالات حاوی ذرات جامد و مواد حساس هستند. چگونگی عملکرد لوب پمپ را می‌توان در سه مرحله اصلی خلاصه کرد:

• چرخش روتورها، فضا خالی در ورودی پمپ به وجود می‌آورد. این فضا با سیال پر می‌شود و روتورها، سیال را در بین لوب‌ها و دیواره محفظه محصور می‌کنند.
• سیال محصورشده بین لوب‌ها و پوشش داخلی پمپ، به سمت خروجی هدایت می‌شود. در این مرحله، سیال از بین لوب‌ها عبور نمی‌کند بلکه در فضا مشخصی انتقال می‌یابد.
• در نهایت، با ادامه چرخش لوب‌ها، سیال تحت فشار به سمت خروجی پمپ هدایت می‌شود. این فشار نتیجه طراحی دقیق و چرخش هماهنگ روتورها است.

مشخصات فنی لوب پمپ‌ها

انواع لوب پمپ‌ها به دلیل طراحی خاص خود، عملکردی قابل‌اعتماد و بدون سایش مکانیکی ارائه می‌دهند؛ اما مشخصات فنی کلیدی برای لوب پمپ چیست؟

• سیستم چرخش هماهنگ: روتورهای لوب پمپ به وسیله دو چرخ‌دنده به‌طور هماهنگ می‌چرخند. این چرخ‌دنده‌ها و یاتاقان‌های شفت در محفظه‌ای جدا قرار می‌گیرند.
• تقسیم سیال در محفظه: سیال وارد شده به محفظه پمپ را به دو بخش تقسیم می‌کنند. بخشی در قسمت مکش (ورودی) و بخشی دیگر که در قسمت رانش (خروجی) نگهداری و سپس به سمت خروجی هدایت می‌شود.
• عدم تماس مکانیکی: هیچ تماسی بین دو روتور یا بین روتورها و محفظه پمپ وجود ندارد. این ویژگی باعث حذف سایش مکانیکی می‌شود و طول عمر پمپ را افزایش می‌دهد.
• محدودیت فشار: به دلیل طول بلند یاتاقان‌های محور که خارج از محفظه سیال قرار دارند، فشار کاری پمپ محدود است.
• ظرفیت دبی و فشار: لوب پمپ‌ها توانایی انتقال سیالات با دبی حداکثر 150 متر مکعب در ساعت و فشار تا 20 بار را دارند.
• نیاز به سیال اولیه: هنگام شروع به کار، محفظه پمپ باید با مقداری سیال پر شود. برای تخلیه هوا موجود در محفظه، یک شیر هوا در خروجی پمپ تعبیه شده که پس از پر شدن محفظه را می‌بندد.

پیشنهاد خرید

لوب پمپ کوپار (Kupar)

40,000,000 تومان40,000,000 تومانخرید کنید

کاربرد لوب پمپ‌ها در صنایع مختلف چیست؟

کاربرد لوب پمپ‌ها در صنایع بسیار گسترده است. این پمپ‌ها قابلیت پمپاژ سیالات با ویسکوزیته بالا، مواد حساس به برش و حتی سیالات حاوی ذرات جامد را فراهم می‌کنند، بدون اینکه به ساختار یا کیفیت آن‌ها آسیب برسانند:

• صنایع غذایی و نوشیدنی: پردازش محصولات مانند مربا، سس‌ها، روغن‌ها، ماست و دیگر مواد غذایی.
• صنایع دارویی و آرایشی: انتقال کرم‌ها، ژل‌ها، لوسیون‌ها و مواد دارویی حساس.
• صنایع شیمیایی: پمپاژ حلال‌ها، رزین‌ها، رنگ‌ها و مواد شیمیایی سازگار با استیل ضدزنگ.
• کشاورزی و دامپروری: انتقال کود مایع، علف‌کش‌ها و محلول‌های مرتبط.
• پتروشیمی و نفت و گاز: جابجایی سیالات غلیظ و غیریکنواخت.
• صنایع تولیدی: ساخت پلیمر، لاستیک، رنگ، چسب و کاغذ.

مزایا و معایب لوب پمپ

به دلیل ویژگی‌های منحصر به فرد، زمینه‌های مختلف کاربرد لوب پمپ همواره در حال افزایش است. با این حال مانند تجهیزات دیگر، باید بررسی کنیم که مزایا و معایب لوب پمپ چیست؟

مزایا

• جابجایی سیالات ویسکوز و دارای ذرات جامد.
• استهلاک پایین.
• امکان کارکرد خشک به صورت موقت بدون حضور سیال و با روغن‌کاری مناسب.
• خروجی بدون نوسان و پایدار.
• پشتیبانی از فرآیندهای CIP و SIP برای شستشو و استریلیزاسیون.
• امکان نصب به صورت عمودی یا افقی، متناسب با فضا.
• قابلیت تنظیم ورودی و خروجی.
• طراحی مستحکم.
• امکان نصب شیر بای‌پس برای مدیریت جریان اضافی.

معایب

• عملکرد ضعیف در مایعات رقیق.
• نیاز به دنده تایمینگ و افزایش هزینه تعمیر و نگهداری به سبب آن.
• نیاز به دو آب‌بند هزینه‌بر.
• اختلال در عملکرد در صورت عدم تنظیم صحیح دنده‌ها در انواع لوب پمپ.
• طراحی پیچیده و نیاز به قطعات اضافی.

انواع لوب پمپ

لوب پمپ‌ها بر اساس دو معیار اصلی با ویژگی‌ها و کاربردهای خاص دسته‌بندی می‌شوند: تعداد پره‌ها و نوع کاربرد. البته که هر یک از این دسته‌ها، انواع مختلفی را در بر می‌گیرند که در ادامه به آن‌ها پرداخته‌ شده است:

انواع لوب پمپ بر اساس تعداد پره یا لوب‌ها

• تک لوب: برای کاربردهای ساده‌تر و با نیاز به دقت کم.
• دو لوب: معمولاً برای جابجایی سیالات با ویسکوزیته بالا و کاربردهای حساس.
• سه لوب: پرکاربردترین نوع در صنایع مختلف به دلیل بازدهی بالا و جریان یکنواخت.
• چند پره‌ای (پارویی): برای انتقال حجم بیشتری از سیالات در موارد خاص صنعتی.

انواع لوب پمپ بر اساس طراحی و نوع کاربرد

• لوب پمپ صنعتی: برای کاربردهای سنگین‌تر در صنایعی چون نفت، گاز و شیمیایی با مقاومت بالا.
• لوب پمپ بهداشتی: برای صنایع غذایی، دارویی و بهداشتی، با قابلیت رعایت استانداردهای بهداشتی و تمیزکاری آسان.

معیارهای انتخاب و مشخصات مکانیکی لوب پمپ‌ها

معیارهای مهم برای انتخاب لوب پمپ چیست؟ به طور کلی در تهیه لوب پمپ مناسب، باید اطلاعات فنی ارائه‌شده توسط سازنده و خصوصیات دقیق آن را در نظر بگیرید تا بهترین عملکرد از پمپ حاصل شود:

دبی و نوع سیال

دبی پمپ باید با نیاز فرآیند هماهنگ شود؛ زیرا اگر دبی پمپ مقدار مورد نیاز را تامین نکند، انتقال سیال به‌طور کامل صورت نخواهد گرفت. از سوی دیگر، دبی بالاتر از حد نیاز، بازده پمپ را کاهش می‌دهد. لوب پمپ‌ها را برای مایعات با ویسکوزیته 1 تا 1,000,000 سانتی پوآز طراحی کرده‌اند، اما برای مایعات با ویسکوزیته بسیار بالا بهتر است از سازنده مشورت بگیرید.

هد و فشار خروجی

مقدار هد و فشار خروجی که پمپ باید تامین کند، باید از مقادیر پیشنهادی سازنده فراتر رود. فشار خروجی معمول لوب پمپ‌ها را بین 8 تا 20 اتمسفر تعیین ‌می‌کنند. همچنین اگر NPSH مورد نیاز بیشتر از مقدار ارائه‌شده توسط سازنده شود، معمولا پمپ بازدهی کمتری خواهد داشت و در نتیجه، کاویتاسیون و خوردگی سطح پمپ صورت می‌گیرد. از سوی دیگر، اگر مقدار محاسبه NPSH کاهش یابد، پمپ عملکرد خود را از دست می‌دهد.

جنس قطعات

در انتخاب لوب پمپ برای کاربردهای بهداشتی، قطعات در تماس با سیال باید ضدزنگ و مقاوم در برابر خوردگی انتخاب شوند تا سلامت محصول را تضمین کنند؛ به همین دلیل لوب‌ها، محفظه و شفت‌های داخلی را معمولاً از فولاد ضد زنگ می‌سازند. برای گیربکس و دنده‌ها به دلیل مسائل اقتصادی، معمولاً از چدن استفاده می‌شود.

دیگر معیارها

عوامل دیگری نیز باید در نظر گرفته شوند تا انتخاب دقیق‌تری صورت گیرد، از جمله:

• نوع سیال و دما آن
• ابعاد قطر دهانه ورودی و خروجی پمپ
• تناسب متریال استفاده شده در ساخت پمپ با نوع سیال
• میزان دور موتور

اجزاء ساختاری لوب پمپ

انواع لوب پمپ از قطعات مختلفی تشکیل می‌شوند که هرکدام نقش خاصی در عملکرد پمپ دارند. این اجزاء شامل روتور، مکانیکال سیل، شیم، شفت، چرخ دنده‌ها، یاتاقان‌ها، گیربکس، پوشش‌ها و محفظه هستند:

• روتور یا لوب‌ها: قسمت اصلی پمپ که با دنده‌ها و گوشواره‌ها جریان سیال را ایجاد می‌کند.
• مکانیکال سیل: کاربرد آن جلوگیری از نشت سیال است و معمولاً از اورینگ‌ها و سیل‌های مکانیکی تشکیل می‌شود.
• شیم و شفت: شیم‌ها برای تنظیم فاصله و شفت برای چرخش روتور به کار می‌رود.
• چرخ دنده‌ها و یاتاقان‌ها: نیرو را از موتور به روتور منتقل کرده و حرکت روان پمپ را فراهم می‌آورند.
• گیربکس: برای انتقال و تنظیم قدرت از موتور به پمپ استفاده می‌شود.
• پوشش و درپوش: این قطعات را برای حفاظت از اجزا داخلی پمپ و جلوگیری از نشت سیال طراحی می‌کنند.
• محفظه و کیسینگ: برای محصور کردن قطعات پمپ و هدایت سیال به‌کار می‌روند.

تماس نداشتن لوب‌ها چه مزیتی دارد؟

این ویژگی باعث کاهش شدید استهلاک و سایش قطعات می‌شود که به نوبه خود بازده، کارایی و کاربرد لوب پمپ را بهبود می‌بخشد. همچنین، تماس نداشتن لوب‌ها منجر به کاهش تغییرات دما در محفظه خواهد شد که برای پمپاژ سیالات حساس به تغییر دما یا تنش برشی بسیار مفید است. این ویژگی در پمپاژ مایعاتی مانند رزین‌ها، مواد لبنی و یا سیالاتی با ذرات جامد اهمیت دارد؛ زیرا به آن‌ها اجازه می‌دهد بدون آسیب به خواص، به‌راحتی پمپاژ شوند.

نکات مهم در تعمیر و نگهداری لوب پمپ

در حفظ عملکرد بهینه و افزایش طول عمر انواع لوب پمپ، توجه به چند نکته ضروری است. در ادامه برای پاسخ به این سوال که “نکات کلیدی در تعمیر و نگهداری لوب پمپ چیست“، موارد مهمی را ذکر کرده‌ایم:

• تمام اتصالات پمپ باید به‌طور مداوم بررسی و محکم شوند تا جلوی بروز نشتی یا مشکلات مکانیکی را بگیرید.
• نشت بندهای مکانیکی به‌طور دوره‌ای بازرسی شده و در صورت مشاهده آسیب یا خراش، برای تعویض آن‌ها اقدام کنید.
• سیال باقی‌مانده در محفظه پمپ یا روی سطوح نشت بند نباید سفت و جامد شود.
• پمپ نباید برای مدت طولانی خشک کار کند؛ زیرا این امر می‌تواند به عملکرد آن آسیب بزند.
• بلبرینگ‌ها باید به‌طور منظم بررسی و روانکاری شوند تا جلوی خرابی و افزایش صدا حین کار را بگیرد.
• در هنگام تعمیر یا توقف تولید، تمامی اتصالات هیدرولیکی و الکتریکی را قطع کرده و پمپ را شستشو دهید.
• برای شستشو پمپ، ابتدا از آب سرد پرفشار استفاده کرده و سپس محلول هیدروکسید سدیم 5% برای مدت نیم ساعت در پمپ نگه داشته شود.
• پس از 2000 ساعت کارکرد پمپ، روغن آن را تعویض کنید تا عملکرد بهینه حفظ شود.

نحوه عیب یابی لوب پمپ

در هنگام استفاده از لوب پمپ، ممکن است با مشکلات مختلفی مواجه شوید که می‌توان آن‌ها را شناسایی و رفع کرد:

• دبی خروجی ناکافی: این مشکل به دلیل سرعت کم پمپ یا ورود هوا به دلیل اتصالات نادرست رخ می‌دهد. بررسی و اصلاح اتصالات در این حالت کمک‌کننده است.
• صدا بیش از حد: این مشکل ناشی از کاویتاسیون، فشار زیاد یا ویسکوزیته بالا است. کاهش سرعت پمپ یا دما سیال در این شرایط مفید خواهد بود. همچنین، خرابی قطعاتی مانند دنده‌ها و چرخ‌دنده‌ها صدا زیادی تولید می‌کنند.
• گرمایش بیش از حد و جریان الکتریکی زیاد: این مشکلات به دلیل تلفات ویسکوزیته بالا هستند. استفاده از چرخ‌دنده‌های بزرگتر یا کاهش فشار و دما می‌تواند به رفع مشکل کمک کند.
• عدم وجود جریان: اگر شیر اطمینان را تنظیم نکنید یا مسدود شود، جریانی نخواهید داشت. تنظیم مجدد شیر این مشکل را از بین می‌برد.
• چرخش لوب‌ها اما عدم وجود جریان: در این حالت احتمالا جهت چرخش اشتباه است که با تعویض فاز و نول الکتروموتور می‌توان آن را حل کرد.

بهترین برندهای تولید کننده لوب پمپ

با توجه به افزایش تقاضا برای انواع لوب پمپ، برندهای مختلفی در بازار به تولید این تجهیزات پرداخته‌اند که در زیر چند مورد از آن‌ها را ذکر می‌کنیم:

• KORKMAZ
• INOXPA
• FRISTAM
• SPXFLOW
• YUANAN
• JABSCO
• Yildiz
• Boyser
• JEC
• Bran Lubbe
• Allweiler
• Kupar
• Petroland
• Yas

لوب پمپ‌ها چه تفاوتی با سایر پمپ‌ها دارند؟

حال که با مفهوم لوب پمپ چیست آشنا شده‌ایم، باید بررسی کرد که چه خصوصیاتی این تجهیزات را از سایر پمپ‌ها متمایز می‌کنند؟ لوب پمپ‌ها نسبت به سایر انواع پمپ‌ها ویژگی‌های خاصی دارند که آن‌ها را برای کاربردهای خاص در صنایع مختلف مناسب می‌سازد. یکی از این ویژگی‌ها قابلیت CIP و SIP بوده که به این پمپ‌ها امکان شستشو و استریلیزاسیون را می‌دهد. علاوه بر این، لوب پمپ‌ها به دلیل طراحی خاص و عدم تماس دنده‌ها، می‌توانند سیالات را با راندمان بالا و یکنواختی بیشتر پمپاژ کنند.

یکی دیگر از مزایای قابل توجه لوب پمپ‌ها، توانایی آن‌ها در پمپاژ سیالات با ویسکوزیته بالا و دبی زیاد است. اصلی‌ترین کاربرد لوب پمپ برای پمپاژ سیالات حاوی ذرات جامد، که نیاز به دقت و محافظت از ذرات دارند، بیان می‌شود. طراحی دقیق فاصله بین دنده‌ها و ساختار داخلی پمپ، این قابلیت را فراهم می‌کند که پمپاژ سیالات بدون آسیب‌دیدگی رخ دهد.

تجهیزات مورد نیاز برای نصب پمپ گوشواره‌ای

برای نصب پمپ‌های گوشواره‌ای، تجهیزات اساسی مانند لوله‌ها، اتصالات و شیرهای کنترلی ضروری است که باید با کیفیت مناسب انتخاب شوند تا نصب به‌طور صحیح صورت گیرد. علاوه بر این، دستگاه‌های اندازه‌گیری فشار، دما و کنترل جریان نیز برای نظارت بر عملکرد پمپ در حین بهره‌برداری نیاز هستند. همچنین، سیستم‌های مانیتورینگ برای بررسی وضعیت پمپ و ابزارهای تنظیم فرآیند نیز به عملکرد بهینه پمپ کمک می‌کنند.

چگونه مشکلات استفاده از لوب پمپ در صنایع را کاهش دهیم؟

برای کاهش مشکلات ناشی از کاربرد لوب پمپ در صنایع، رعایت چندین راهکار کمک کننده خواهد بود. مهم‌ترین نکته، نگهداری و سرویس دوره‌ای منظم است. این اقدامات پیشگیرانه به شناسایی و رفع مشکلات قبل از بروز خرابی‌های ناگهانی کمک می‌کند. علاوه بر این، نصب سیستم‌های ایمنی و نظارتی مانند سنسورها و دستگاه‌های کنترلی، امکان بررسی وضعیت پمپ به‌طور مداوم را فراهم می‌سازد و در صورت بروز مشکل، هشدارهای لازم را ارائه می‌دهد. همچنین، آموزش و آگاهی کارکنان درباره نحوه استفاده و نگهداری صحیح از پمپ‌های لوب، نقش مهمی در افزایش عمر مفید و بهبود عملکرد این پمپ‌ها دارد.

لیست قیمت لوب پمپ

اکنون که می‌دانیم لوب پمپ چیست، قیمت‌های به‌روز انواع لوب پمپ، از برندهای معتبر در وبسایت آگما را ذکر می‌کنیم. قیمت‌ها بر اساس ویژگی‌های فنی و مشخصات هر مدل از پمپ متفاوت است. برای انتخاب بهتر، توصیه می‌شود که علاوه بر قیمت، ویژگی‌های فنی، کیفیت محصول و کاربرد لوب پمپ را نیز مد نظر قرار دهید.

جمع‌بندی

در این مطلب به این مسئله که لوب پمپ چیست، پرداخته شد. لوب پمپ‌ها پمپ‌های جابجایی مثبتی بوده که به دلیل طراحی خاص خود، برای پمپاژ سیالات با ویسکوزیته بالا و غلیظ، یا سیالات حساس مانند مواد غذایی و دارویی بسیار مناسب هستند. این پمپ‌ها به کمک اجزای ساده اما کارآمد خود، جریان یکنواخت و دقیقی ایجاد می‌کنند که در بسیاری از صنایع کاربرد دارند. از جمله ویژگی‌های برجسته لوب پمپ‌ها می‌توان به قابلیت پمپاژ سیالات با ذرات معلق، توانایی کار در شرایط خشک و قابلیت شستشو و استریلیزاسیون اشاره کرد. در مجموع، کاربرد لوب پمپ‌ها را با انواع مختلف و اجزا تخصصی، در فرآیندهای صنعتی زیادی می‌بینیم. انتخاب صحیح این تجهیزات منجر به بهره‌وری و کارایی بالا سیستم‌های صنعتی می‌شود.

سوالات متداول

لوب پمپ چیست؟

لوب پمپ یکی از انواع پمپ‌های جابجایی مثبت است که در انتقال مایعات سنگین و حساس کاربرد دارد.

بیشترین کاربرد لوب پمپ‌ها را در کدام صنایع می‌بینیم؟

این پمپ‌ها در صنایع غذایی، دارویی، شیمیایی، نفت و گاز و آب و فاضلاب برای پمپاژ سیالات با ویسکوزیته بالا یا سیالات حساس کاربرد دارند.

چگونه مشکلات متداول لوب پمپ‌ها را برطرف کنیم؟

مشکلاتی مانند دبی ناکافی یا صدا زیاد با تنظیمات صحیح، بررسی فشار و سرعت پمپ و نصب سیستم‌های کنترلی برطرف می‌شوند.

بیشتر بخوانید:

چه عواملی بر قیمت لوب پمپ تاثیر می گذارند؟

با لوب پمپ ییلدیز تمام نیازهای پمپاژ صنعت خود را رفع کنید

نکاتی که باعث می شوند در خرید لوب پمپ مناسب، موفق شوید

آشنایی با پمپ لوب استیل و کاربرد آن