مهم‌ترین تفاوت الکتروموتور گیربکسی و اینورتر چیست؟

امروزه در دنیای صنعت مدرن، کنترل دقیق سرعت و گشتاور الکتروموتورها بسیار حائز اهمیت است. استفاده از الکتروموتورهای گیربکسی و اینورتر را می‌توان دو راهکار رایج برای دستیابی به این امر دانست که برای انتخاب هر کدام از آن‌ها باید به نحوه عملکردشان واقف باشید.

اگرچه وظیفه اصلی الکتروموتورهای گیربکسی و اینورتر تبدیل انرژی الکتریکی به انرژی مکانیکی است، اما این دو دستگاه با یکدیگر فرق‌هایی نیز دارند که در ادامه به بررسی اساسی‌ترین تفاوت الکتروموتور گیربکسی و اینورتر خواهیم پرداخت.

پیشنهاد خرید

الکتروموتور Ital Motors

2,200,000 تومان2,200,000 تومانخرید کنید

الکتروموتور گیربکسی چیست؟

پیش از بررسی تفاوت الکتروموتور گیربکسی و اینورتر، بهتر است در ابتدا با مفهوم الکتروموتور گیربکسی آشنا شوید. الکتروموتور گیربکس با داشتن گیربکس، سرعت و گشتاور لازم را در محدوده مشخص ایجاد می‌کند و همین امر، آن‌ را برای استفاده در کاربردهایی که به تنظیم سرعت نیاز دارند مناسب می‌سازد. همچنین موتور الکتریکی به‌ کار رفته در این ابزار برای افزایش گشتاور دورانی و کاهش سرعت خروجی استفاده می‌شود. در واقع الکتروموتور گیربکسی مجموعه‌ای متشکل از موتور الکتریکی در کنار گیربکس مکانیکی بوده و تعیین الگوی تغییر سرعت نیز وابسته به نسبت تبدیل گیربکس‌ها است.

کاربردهای الکتروموتور گیربکسی چیست؟

در این بخش از تفاوت الکتروموتور گیربکسی و اینورتر، به بررسی کاربردهای الکتروموتور گیربکسی خواهیم پرداخت که برخی از مهم‌ترین آن‌ها عبارتند از:

• صنعت خودرو: الکتروموتور گیربکسی در سیستم‌های مختلف اتومبیل مانند برف‌پاک‌کن‌‌، سانروف، پنجره‌ و صندلی‌ برقی کاربرد دارد.
• تجهیزات پزشکی: این الکتروموتور برای ربات‌های جراحی، سیستم‌های تصویربرداری پزشکی و تخت‌های بیماران استفاده می‌شود.
• اتوماسیون صنعتی: الکتروموتور گیربکسی برای استفاده در سیستم‌های اتوماسیون صنعتی نظیر تسمه نقاله‌ها، ماشین‌های بسته‌بندی، سیستم‌های کنترل مواد و خطوط مونتاژ مناسب است.
• انرژی‌های تجدیدپذیر: این ابزار نقش‌ بسزایی در حوزه انرژی‌های تجدیدپذیر ایفا می‌کند، به طوری که در سیستم‌های ردیابی خورشیدی و توربین‌های بادی استفاده می‌شود.
• صنایع فضایی و دفاعی: الکتروموتور گیربکسی در حوز‌ه‌های گوناگون فضایی و دفاعی کاربرد دارد و می‌توان از آن‌ برای محیط‌های کنترل فعال هواپیما، هدایت موشک‌ و تانک‌ استفاده کرد.

پیشنهاد خرید

لوازم یدکی الکتروموتور

200,000 تومان200,000 تومانخرید کنید

کاربرد موتورهای اینورتر

برای درک هرچه بهتر تفاوت الکتروموتور گیربکسی و اینورتر، بد نیست تا با تعریف موتور اینورتر و کاربردهای آن نیز آگاه شوید. موتور اینورتر یک موتور الکتریکی به حساب می‌آید که کنترل سرعت و گشتاور موتور را با تغییر فرکانس و ولتاژ منبع تأمین برق انجام می‌دهد. این موتور مجهز به یک دستگاه الکترونیکی به نام اینورتر درایو است که قابلیت تبدیل فرکانس ثابت و ورودی ولتاژ را به یک فرکانس متغیر دارد. ویژگی‌های ممتاز این ابزار، آن را برای استفاده در صنایع مختلف مناسب می‌سازد:

• وسایل خانگی: موتور اینورتر کاربرد گسترده‌ای در لوازم خانگی گوناگون نظیر یخچال، دستگاه تهویه هوا و ماشین ظرف‌شویی و لباس‌شویی دارد.
• خودروهای برقی: این موتور از اجزای مهم خودروهای برقی محسوب می‌شود. در واقع موتور اینورتر می‌تواند جریان مستقیم را از باتری به جریان متناوب موتور تبدیل کند. همچنین این موتور توانایی کنترل گشتاور و بازتولید انرژی را نیز دارد.
• سیستم‌های:HVAC موتور اینورتر در کنترل سرعت سیستم‌های HVAC نقش داشته و راندمان انرژی را بهبود می‌بخشد؛ در نتیجه علاوه بر ایجاد دمای مطبوع‌تر، رطوبت را نیز تنظیم می‌کند.
• رباتیک و اتوماسیون: یکی دیگر از کاربردهای این ابزار را می‌توان استفاده در رباتیک و دستگاه‌های خودکار دانست. امروزه اهمیت استفاده از موتور اینورتر در صنعت رباتیک به دلیل سرعت و دقت بالایی که دارد بیش از گذشته شده است.
• ماشین‌های کشاورزی: این موتور در تجهیزات گوناگون کشاورزی مانند سیستم‌های بذرپاشی، پمپ‌های آبیاری و میکسرها کاربرد دارد.
• ماشین‌ها و دستگاه‌های صنعتی: موتور اینورتر نقش بسزایی را در دستگاه‌های صنعتی نظیر نقاله‌، پمپ صنعتی، کمپرسور و فن ایفا می‌کند؛ به طوری که با قابلیت کنترل دقیق سرعت، گشتاور و شتاب موجب عملکرد بهینه دستگاه می‌شود.

تفاوت اینورتر و الکترو موتور گیربکسی

تفاوت الکتروموتور گیربکسی و اینورتر را می‌توان از 6 جنبه مختلف بررسی کرد که به شرح زیر هستند:

1. نحوه کار: اصول کاری و عملیاتی به عنوان اولین و مهم‌ترین فرق الکتروموتور گیربکسی و اینورتر به شمار می‌رود. همان‌طور که پیش‌تر نیز ملاحظه کردید، الکتروموتور گیربکسی با داشتن گیربکس ضمن افزایش سرعت موتور، سرعت خروجی را کاهش می‌دهد که این کاهش، بالا رفتن گشتاور خروجی را به همراه دارد؛ در نتیجه موتور می‌تواند بارهای بیشتری را کنترل کند. از طرف دیگر موتور اینورتر، تبدیل فرکانس ثابت منبع برق به خروجی با ولتاژ و فرکانس متغیر را به وسیله دستگاه الکترونیکی انجام می‌دهد و این امر در نهایت سرعت و گشتاور موتور را کنترل و تنظیم می‌کند‌.
2. ابعاد و وزن: از دیگر فرق الکتروموتور گیربکسی و اینورتر می‌توان به اندازه و وزن آن‌ها اشاره کرد. وزن الکتروموتور گیربکسی نسبت به موتور اینورتر سنگین‌تر است؛ بنابراین موتور اینورتر برای مواردی که محدودیت وزن و فضا وجود دارد استفاده می‌شود.
3. ساختار و نگهداری: موتور اینورتر به دلیل داشتن اجزای الکتریکی در مقایسه با الکتروموتور گیربکسی مقداری پیچیده‌تر بوده و به تبع نگهداری منظم از آن‌ نیز دشوارتر خواهد بود.
4. صرفه‌جویی در انرژی: موتور اینورتر با داشتن قابلیت تنظیم سرعت موتور از انرژی بر اساس الزامات بار به صورت بهینه‌تر استفاده می‌کند. از سوی دیگر، الکتروموتور گیربکسی با توجه به تلفات مکانیکی راندمان انرژی کم‌تری دارد.
5. میزان نویز و ارتعاش: تفاوت الکتروموتور گیربکسی و اینورتر در میزان نویز و ارتعاش آن‌ها نیز آشکار است؛ به طوری که الکتروموتور گیربکسی به دلیل داشتن دنده‌های مکانیکی، نویز و ارتعاش بیشتری ایجاد می‌کند، اما موتور اینورتر از عملکرد یکنواخت‌تری برخوردار است.
6. هزینه‌ها: معمولاً موتور اینورتر با توجه به داشتن تجهیزات الکترونیکی و سیستم‌های کنترلی، هزینه‌های اولیه بیشتری دارد.

پیشنهاد خرید

الکتروموتور SEW

3,000,000 تومان3,000,000 تومانخرید کنید

موارد استفاده از گیربکس برای تنظیم دور موتور الکتریکی

در این بخش از تفاوت الکتروموتور گیربکسی و اینورتر با موارد استفاده از گیربکس برای تنظیم دور موتور الکتریکی بیشتر آشنا خواهید شد. گیربکس‌ مجموعه‌ای از چرخ دنده‌ها است که با حرکت‌های خود، سرعت الکتروموتور را تغییر می‌دهد. این ابزار برای استفاده در موتورهای الکتریکی با سرعت چرخش بیشتر از 1400 دور در دقیقه مناسب نخواهد بود؛ زیرا چرخ دنده‌ها توانایی تحمل سرعت بالا را ندارند و می‌شکنند. لذا از گیربکس تنها می‌توان برای الکتروموتورهای 1400، 900 و 750 جهت کاهش دور موتور استفاده کرد.

در چه مواردی از اینورتر برای کنترل دور موتور استفاده می‌شود؟

یکی دیگر از تفاوت الکتروموتور گیربکسی و اینورتر را می‌توان در استفاده از کنترل دور موتور دانست. اینورتر بر خلاف گیربکس برای استفاده در الکتروموتور با سرعت بالا مناسب است. در واقع اینورتر هیچ محدودیتی برای سرعت ندارد و می‌توان این درایوها را به هر نوع موتور دلخواهی وصل کرد و سرعت آن را از صفر تا بیشینه محدوده تغییر داد؛ به عبارت دیگر، ساختار داخلی اینورتر در سرعت بالا آسیب نمی‌بیند؛ چون تنظیم دور موتور الکتریکی با تغییر فرکانس اتفاق می‌افتد. البته ناگفته نماند که تناسب نوع درایو و موتور برای دستیابی به این هدف ضروری است.

پیشنهاد خرید

الکتروموتور ضدانفجار CEMP

9,000,000 تومان9,000,000 تومانخرید کنید

تغییر گشتاور با اینورتر ممکن است یا نه؟

تفاوت الکتروموتور گیربکسی و اینورتر تنها به موارد نام‌ برده شده ختم نمی‌شود؛ به طوری که یکی از فرق‌های اساسی این دو ابزار، موارد استفاده آن‌ها برای تغییر گشتاور است. استفاده از اینورتر در مواردی که قصد دارید گشتاور را در یک سرعت مشخص افزایش دهید امکان‌پذیر نیست. در درایوهای اینورتر، همواره نسبت ولتاژ و فرکانس ثبات دارد و در نتیجه جریان موجود در سیم‌ پیچ‌ها از قبل مشخص شده‌اند؛ همین امر، داشتن گشتاور بالا در یک سرعت معین را ناممکن می‌سازد.

دستیابی به گشتاور زیاد در سرعت های پایین با گیربکس

در قسمت قبلی تفاوت الکتروموتور گیربکسی و اینورتر دریافتید که اینورتر برای تغییر گشتاور مناسب نیست، اکنون به بررسی این امر توسط گیربکس خواهیم پرداخت. استفاده از گیربکس، بهترین راه برای دستیابی به گشتاور بالا در سرعت‌های پایین به شمار می‌رود. گیربکس یکسری نسبت مشخص به منظور تنظیم دور موتور الکتریکی و تغییر گشتاور آن‌ها دارد که نسبت‌های 1 به 100، 1 به 70 و 1 به 125 رایج‌ترین آن‌ها هستند. در واقع گیربکس باعث ایجاد تغییر در سرعت موتور نمی‌شود، بلکه حرکت چرخ‌ دنده‌ها سرعت در مسیر را کاهش می‌دهند و در نتیجه گشتاور افزایش می‌یابد. لازم به ذکر است که انتخاب گیربکس متناسب با موتور برای تحقق این هدف ضرورت دارد.

پیشنهاد خرید

الکتروموتور ضدانفجار Siemens

خرید کنید

نحوه دستیابی به سرعت متغیر با گشتاور مشخص

در بخش‌های قبلی، تفاوت الکتروموتور گیربکسی و اینورتر را به طور کامل مشاهده کردید، اکنون شیوه دستیابی به سرعت متغیر با گشتاور معین نیز بررسی خواهد شد. گاهی در اثر نیازهای مختلف صنعتی لازم است تا در حین داشتن گشتاوری مشخص، سرعت آن را تغییر دهید؛ در چنین شرایطی سرعت به تنهایی حائز اهمیت بوده و نمی‌خواهید گشتاور چند برابری داشته باشید. برای این امر کافی‌ است گیربکس و اینورتر را به صورت هم‌زمان به الکتروموتور خود وصل کنید و از قابلیت‌های این دستگاه‌ها برای تغییر سرعت در حین ثابت نگه‌ داشتن گشتاور بهره‌مند شوید.

نکات مهم در انتخاب الکتروگیربکس

پس از بررسی تفاوت الکتروموتور گیربکسی و اینورتر، نوبت انتخاب موتور گیربکس‌دار می‌رسد که بدین منظور لازم است تا فاکتورهای مختلفی را بررسی کنید. برای انتخاب الکتروموتور گیربکسی باید به توان موتور، نسبت تبدیل گیربکس، سرعت موتور، نوع گیربکس، شرایط محیطی و همچنین هزینه‌ها توجه داشته باشید که هر یک از این موارد با توجه به نیاز و کاربرد مورد نظر شما مشخص می‌شوند. ناگفته نماند که مشخصات فنی دیگری نظیر میزان کارکرد دستگاه، شیوه قرارگیری محورها نسبت به یکدیگر، تحمل بار شعاعی و محوری و حتی برند سازنده نیز از عوامل تأثیرگذار در انتخاب الکتروموتور گیربکس‌دار به شمار می‌روند. لازم به ذکر است که انتخاب صحیح الکتروموتور گیربکسی به دانش فنی و محاسبات دقیق نیاز دارد؛ لذا مطمئن‌ترین راه برای انتخاب آن، مشورت با متخصصان مربوطه است.

نحوه نصب موتورگیربکس

اکنون که با تفاوت الکتروموتور گیربکسی و اینورتر آشنا شدید، بد نیست تا به طور مختصر نحوه نصب موتور گیربکس‌دار را نیز بدانید. بدین منظور به بررسی موقعیت نصب موتور گیربکس، ترمینال و کابل‌های منبع تغذیه به ترمینال خواهیم پرداخت. این دستگاه بر اساس نوع خروجی در ۶ وضعیت گوناگون نصب می‌شود که موقعیت نصب آن باید با توجه به ترمینال و کابل‌های منبع تغذیه به ترمینال باشد. جهت ورودی کابل‌های فاز به ترمینال موتور گیربکس در ۴ حالت متفاوت طراحی شده که با توجه به وضعیت سایر تجهیزات باید موقعیت نصب کابل‌ها را به درستی انتخاب کنید.

جمع بندی

در مقاله فرق الکتروموتور گیربکسی و اینورتر، زوایای مختلف این دو دستگاه کاربردی و مهم بررسی شد و دریافتید که این الکتروموتورها علی‌رغم وظیفه یکسان، تفاوت‌هایی با یکدیگر دارند. مطابق با مطالب گفته شده، شناخت تفاوت الکتروموتور گیربکسی و اینورتر برای انتخاب و استفاده از آن‌ها در حوزه‌های مختلف بسیار حائز اهمیت است. البته ناگفته نماند که این تفاوت‌ها ناشی از برتری یک روش بر روش دیگر نبوده و هر دو الکتروموتور می‌توانند در شرایط مختلف، بهترین عملکرد را داشته باشند. چنانچه به اطلاعات بیشتری در این زمینه نیاز دارید، می‌توانید با کارشناسان مربوطه مشورت کنید.

سوالات متداول

• کدام روش برای الکتروموتورهای سرعت بالا مناسب‌تر است؟

طبق تفاوت الکتروموتور گیربکسی و اینورتر، نمی‌توان از گیربکس برای الکتروموتورهایی که سرعت زیادی دارند استفاده کرد؛ زیرا گیربکس آسیب می‌بیند.

• اصلی‌ترین تفاوت الکتروموتور گیربکسی و اینورتر چیست؟

اصول عملیاتی، نحوه کنترل سرعت، ابعاد، روش کنترل گشتاور و بازدهی انرژی از جمله تفاوت‌های میان این دو دستگاه هستند.

• آیا موتورهای گیربکسی به اینورتر نیاز دارند؟

معمولاً موتور گیربکسی برای تنظیم دور موتور الکتریکی به اینورتر نیاز نخواهد داشت، مگر اینکه سرعت متغیر در حین ثابت نگه ‌داشتن گشتاور بخواهید.

بیشتر بخوانید:

تفاوت الکتروموتور و ژنراتور چیست؟

انواع الکتروموتور ها از نظر کارکرد و کاربرد آن ها درصنایع مختلف

الکتروموتورهای AC و DC چه تفاوتی با هم دارند؟

لیست قیمت الکتروموتور موتوژن از بهترین برند های ایرانی